Мектеп кітапханасын пайдалану ережелері

1. Жалпы ережелер

1.1. Мектеп кітапханасын пайдаланудың үлгілік ережелері мектеп кітапханасының оқырмандарына қызмет көрсетуді ұйымдастырудың жалпы тәртібін, кітапхана мен оқырманның құқықтары мен міндеттерін реттейді және оқу орнының директорының кітапхананы пайдалану ережелерін әзірлеу және бекіту үшін негіз болып табылады.

2. Оқырмандардың құқықтары

2.1. Кітапхананы пайдалануға оқушылар, педагог қызметкерлер және мектептің басқа қызметкерлері, мектеп оқушыларының ата-аналары құқылы.
2.2. Кітапхана қорының құрамы, құжаттарға қол жеткізу тәртібі және ақпарат көздерін іздеуде және таңдауда консультациялық көмек туралы толық ақпарат алу.
2.3. Кітапхана қорынан кез келген құжатты уақытша пайдалануға алу.
2.4. Кітапхана өткізетін іс-шараларға қатысу.
2.5. Кітапхана Кеңесіне сайлану және сайланған болу және оның жұмысына қатысу.
2.6.Кітапхана қызметкерлерінің оқырманға құқықтарына нұқсан келтіретін заңсыз әрекеттеріне заңнамада белгіленген тәртіппен шағымдану.

3. Кітапхананы пайдалану тәртібі

3.1. Мектеп оқушылары сынып тізімдеріне сәйкес кітапханаға жеке жазылады. Мектеп қызметкерлері мен ата — аналар-төлқұжат немесе басқа жеке басын куәландыратын құжат бойынша.
3.2. Әр оқырманға белгіленген үлгідегі оқырман формуляры толтырылады. Оқырман формуляры оқырманға қордан құжаттарды беру және оларды кітапхана қызметкерінің қабылдау фактісі мен күнін куәландыратын құжат болып табылады.
3.3. Кітапханаға жазылу кезінде оқырман кітапхананы пайдалану ережелерімен танысып, оларды оқырман формулярында өз қолымен орындау туралы міндеттемені растауы керек.
3.4. Үйге құжаттар оқырмандарға 7 күн мерзімге беріледі. Бір мезгілде берілген даналар саны (оқулықтарды есептемегенде) бестен аспауға тиіс.
Ескерту. Егер осы құжатқа басқа оқырмандар тарапынан сұраныс болмаса, пайдалану мерзімі ұзартылуы мүмкін.
3.5. Оқу, әдістемелік әдебиеттер оқырмандарға оқу мерзіміне бағдарламаға сәйкес беріледі (оқу жылының соңында міндетті түрде қайта тіркеумен). Сабақта бағдарлама бойынша оқылатын әдеби шығармалар оқу бағдарламасына сәйкес мерзімге беріледі.
3.6. Кітапхана қорынан оқырманға құжаттарды кезекті беру ол бұрын алған, пайдалану мерзімі өткен құжаттарды қайтарғаннан кейін ғана жүргізіледі.
3.7. Сирек және құнды кітаптар, альбомдар, анықтамалық басылымдардың жалғыз даналары үйге берілмейді.
3.8. Кітапхана шегінде олармен жұмыс істеу үшін қордан берілетін құжаттардың саны шектелмейді.

4. Оқырмандардың жауапкершілігі мен міндеттері

4.1. Кітапханаға жазылу кезінде оқырман қажетті мәліметтерді хабарлауға міндетті
кітапхана қабылдаған тіркеу құжаттарын толтыру үшін.
4.2. Мектептен шыққан кезде оқырман өзіне берілген барлық құжаттарды қордан кітапханаға қайтаруға міндетті.
4.3. Оқырман міндетті:

— қордан алған құжаттарын кітапхана белгілеген мерзімде қайтаруға;
— кітапхана қабылдаған есепке алу нысандарында жазбасыз кітапхана үй-жайынан құжаттарды шығармау;
— кітапхана қорына ұқыпты қарау (кітаптарда белгілер, астын сызбалар жасамау, беттерді жұлып алмау және майыстырмау);
— кітапханада үнсіздікті сақтау, қорға ашық қол жеткізу сөрелерінде кітаптарды орналастыру тәртібін бұзбау;
— қордан құжаттарды алған кезде оқырман оларды мұқият қарап шығуға және қандай да бір ақаулар анықталған жағдайда бұл туралы кітапханашыға хабарлауға міндетті, ол оларға тиісті белгілер қоюға міндетті.

4.4. Кітапхана қорынан құжатты жоғалтқан немесе қолданған оқырман
оған орны толмас залал, оны тиісінше сол (оның ішінде түптелген көшірмесі) немесе кітапхана таныған баламамен ауыстыруға міндетті.
4.5. Кітапхана қорынан құжатты жоғалтқаны немесе оған кәмелетке толмаған оқырманның орны толмас залал келтіргені үшін оның ата-анасы немесе қамқоршылары, қамқоршылары, өзі қадағалайтын балалар мекемелері жауапты болады.
4.6. Кітапхананы пайдалану ережелерін бұзған оқырмандар кітапхана белгілеген мерзімге пайдалану құқығынан айырылуы мүмкін. Қолданыстағы заңнамада көзделген ерекше бұзушылықтар үшін оқырмандар әкімшілік, азаматтық-құқықтық немесе қылмыстық жауаптылықта болады.

5. Кітапхананың оқырмандарға қызмет көрсету міндеттері.

5.1. Оқырмандарға кітапхананы пайдалану Ережелеріне сәйкес қызмет көрсету, олар танысу үшін қол жетімді жерде орналастырылуы керек.
5.2. Кітапханада оқырмандардың жұмыс істеуі үшін қолайлы жағдайлар жасау.
5.3. Оқырмандар, олардың мүдделері туралы мәліметтерді ғылыми және кітапханалық-өндірістік мақсаттардан басқа мақсаттарда пайдаланбау.
5.4. Оқырмандарға қорда құжаттардың болуы туралы толық ақпарат беру.
5.5. Оқырмандарға қажетті әдебиеттерді таңдауға көмектесу.
5.6. Оқырмандарға каталогтарды, картотекаларды, библиографиялық және ақпараттық материалдарды пайдалануға мүмкіндік беру.
5.7. Оқырмандарды жаңадан келіп түскен құжаттар туралы жүйелі түрде хабардар ету.
5.8. Қордан құжаттардың кітапханаға уақтылы қайтарылуын және оқырмандардың кітапхананы пайдалану ережелерін орындауын жүйелі түрде қадағалау.